Alchemia polska w żywotach

ALCHEMIA POLSKA 
ZAWARTA W OSOBACH

Receptura produkowania sztucznego złota
to jest transmutacji srebra w złoto:

"Trzeba wziąć 4 uncje dobrego srebra, opłukać je w wodzie, osadzić je blaszką miedzianą, dobrze je potem ciepłą wodą obmyć, aby oddzielić wszystkie kwasy, i osuszyć. Osuszone dostatecznie zamieszać z połową uncji soli amoniakalnej w włożyć do retorty. Retorta zmienia się na recipient (waza do wlewania płynu). Po tej operacji wziąć funt ałunu, funt kryształu węgierskiego, 4 uncje grunszpanu, 4 uncje cynobru i 2 uncje siarki. Potrzeba utrzeć i dobrze zmieszać wszystkie to ingrediencje razem i włożyć do części wewnętrznej alembiku, w taki sposób, aby była tylko do połowy napełniona. Postawić trzeba na piecu o czterech miechach, gdyż ogień musi być podniecony do czwartego stopnia. Trzeba zacząć wolnym ogniem, który ma tylko odciągnąć flegmy czyli części wodniste. Gdy gaz zacznie się pokazywać, trzeba poddać jego działaniu recipient, w którym znajduje się srebro i podczas kiedy gaz przechodzi, uregulować ogień do trzeciego stopnia, a gdy się zobaczy, że sublimacja się zaczyna, potrzeba śmiało otworzyć czwarty miech, lecz trzeba się mieć na ostrożności, by sublimat nie przeszedł do retorty, gdzie się znajduje srebro. Potem zaczekać, aż wszystko ostygnie, zatkać dziób retorty pęcherzem potrójnie złożonym i postawić ją do pieca ruchomego, zwróciwszy dziobem do góry. Ogień cyrkulacyjny utrzymuje się przez dwadzieścia cztery godziny, zdejmuje się potem pęcherz, zwracając retortę ku środkowi, by mogła destylować. Trzeba powiększać ogień, by wyparować gazy, jakie mogą być w masie, aż do zupełnego osuszenia. Po trzykrotnym powtórzeniu tej operacji ujrzy się złoto w retorcie. Wyjąwszy, trzeba stopić je z dodatkiem ciał doskonałych, to jest z dwiema uncjami złota, a znajdzie się cztery uncje złota zdolnego wytrzymać wszelkie próby, doskonałe w ciężkości, rozpłaszczalne lecz blade".

"Mercurius: Powiedz mi, czego szukasz?
czego żądasz? co robić myślisz?
Alchemista: Kamień filozoficzny."
Scedivogius, Dialogus Mercurii Alchymistae et Naturae

Pierwsze udokumentowane doniesienia o paraniu się alchemią na terenie Polski pochodzą z XV wieku. W roku 1491 przed sądem biskupim w Poznaniu stawał Kasper Bakałarz, będący altarystą kościoła Marii Magdaleny w Poznaniu. W czasie procesu przyznał się do zarzucanych mu czynów obejmujących paranie się alchemią oraz „palenia płynnego złota”. Zarzuty obejmowały również uprawianie czarostwa. Wiek XVI to na terenie naszego kraju rozkwit jatrochemii czyli kierunku alchemii mającego na celu sporządzanie leków i badanie funkcji organizmów żywych. Przedstawicielami tych czasów byli: wojewoda sieradzki Olbracht Łaski herbu Korab, nadworny lekarz króla Zygmunta Augusta, Józef Struś znany pod zlatynizowanym nazwiskiem Strutius (1510-1568), Jędrzej Grutinus będący profesorem Akademii Krakowskiej, Kasper Skarbimierski (Skarbimur), lekarz Wojciech Oczko (1537-1599) nadworny lekarz króla Stefana Batorego i Zygmunta III, dalej gdańszczanin Jan Bretschneider i lwowianin Hieronim Reussner. Jednak największym z ówczesnych alchemików, czy też uczniów Paracelsusa, który notabene odwiedził w tych czasach Polskę pisząc o wielości swych uczniów w tym kraju, był Michał Sędziwój (Sendivogius Polonus 1566-1636). Działał on na dworach króla Zygmunta III i cesarza Rudolfa II w Pradze. Jedno z dzieł Sędziwoja, De lapide philosophorum tractatus duodecim w latach 1604-1787 doczekało się aż 53 wydań.

MICHAŁ SĘDZIWÓJ

Inaczej nazywany: Sendivogius Polonus, urodził się 2 lutego 1566r. w Łukowicy, a zmarł w 1636r. w Krawarze. Był on polskim alchemikiem i lekarzem. Znany ze słynnego dzieła alchemicznego, pt.: Novum Lumen Chymicum (Nowe Światło Chemiczne). Dzieło to napisane po łacinie, zostało wydane anonimowo, ale autor zaopatrzył je w anagram: DIVI LESCHI GENUS AMO, co znaczy: Kocham ród boskiego Lecha. Praca ta stała się głośna w całej Europie Zachodniej, między 1604r. a 1778r. miała 53 wydania w językach: niemieckim, francuskim, angielskim, rosyjskim, holenderskim, czeskim i polskim. Egzemplarze pracy Sędziwoja znajdywały się w bibliotekach wielkich uczonych takich jak Isaac Newton i Antoine Lavoisier. Głównym powodem ogromnego zainteresowania jego pracą był nowy kierunek filozofii alchemicznej, jaki nadał Sędziwój. Novum Lumen Chymicum napisane było w jasny sposób jak na owe czasy, oparte o doświadczenia praktyczne, i w nie dwojaki sposób nadając nowy kierunek badaniom alchemicznym. Tym kierunkiem było powietrze i jego rola w procesach oddychania i spalania. Jak wynika z pracy Sędziwoja, sądził on, że w powietrzu znajduje się ukryty pokarm życia, który zestalony jest w saletrze potasowej– przez Sędziwoja nazwaną solą filozoficzną lub magnesem. Dzisiaj nazywamy ten składnik tlenem. W czasach, w których żył Sędziwój, pojęcia pierwiastka chemicznego i gazu jeszcze nie istniały. W związku z tym, teksty Sędziwoja są trudne do rozszyfrowania. Niemniej jednak opracował rewolucyjną teorię opartą o właściwości chemiczne saletry i ta teoria przyczyniła się do olbrzymiego rozwoju (przez eksperymenty laboratoryjne) zrozumienia procesów spalania i oddychania. Program eksperymentalny przeprowadzany był w różnych ośrodkach (pracowniach alchemicznych przy dworach i uniwersytetach) w całej Europie, a w szczególności w Anglii na uniwersytecie w Oxford. Sędziwój stworzył w 1607 roku dzieło Rozmowa Merkuriusza, alchemika i Natury. W 1616 roku, w Kolonii zostaje wydany drukiem Traktat o siarce, wznowione wydanie Rozmów Merkuriusza i praca Nowe światło chemiczne. Ogłaszając drukiem swą pracę Novum Lumen Chymicum, Sędziwój w zasadniczy sposób zmienił kierunek badań alchemicznych – badania te w ostateczności doprowadziły do odkrycia tlenu i do ogłoszenia nowoczesnej teorii spalania przez Antoine Lavoisiera w 1774 r. W pismach swych Sędziwój występuje pod różnymi nazwiskami i pseudonimami: Sendivogius, Sendivog, Sensophax, Cosmopolita, Le Cosmopolite. Posługuje się też anagramami łacińskimi: DIVI LESCHI GENUS AMO (Kocham ród boskiego Lecha), ANGELUS DOCE MIHI JUS (Aniele ucz mnie prawa), które zawierają litery jego łacińskiego nazwiska Michael Sendivogius. Przydawano mu też inne przydomki, jak: Sarmata Anonymus, Nobilis Polonus vel Cracovia, Heliocanthaurus Borealis (Północny Piewca Słońca).

JAKUB BARNER

Urodził się w Elblągu w 1641r. Jest autorem podręcznika o chemii pod łacińskim tytułem Chymia philosophica, który w powszechnej międzynarodowej opinii ówczesnych uczonych uznany został za jedno z wybitniejszych opracowań tego okresu. Zaprezentowane w nim poglądy były wykładnią trwającej z końcem XVIIego wieku ewolucji w ówczesnych naukach chemicznych. W sferze prawdopodobieństwa podaje się, że jako lekarz pełnił służbę na dworze Michała Korybuta Wiśniowieckiego oraz Jana III Sobieskiego. Tu mała dygresja: nawiązując do tej informacji, choć wątpliwej, można, na nieco satyrycznym marginesie, z żalem kontestować, że rzadkie to wypadki w naszej historii, gdy blisko tych, którzy trzymali w swych rękach stery kraju, byli chemicy. W późniejszych wiekach, już tylko za czasów II Rzeczypospolitej zdarzyło się to, z wielce pozytywnym skutkiem (Ignacy Mościcki, Eugeniusz Kwiatkowski – budowa Mościc, Sarzyny, Dębicy, Pustkowa i innych). 

 JÓZEF HERMAN OSIŃSKI (1738-1802)

Uważany za pierwszego polskiego elektryka i pioniera techniki odgromowej, który urodził się 4 marca w Dobrzykowie koło Płocka. Oprócz zamiłowań technicznych, był również pionierem fizjologii roślin w Polsce. Opanowywał wiedzę z dziedziny fizyki, chemii i botaniki. Po powrocie do Warszawy wykładał filozofię i matematykę w Collegium Nobilium przedstawiając ostatnie osiągnięcia tych nauk i najnowsze instrumenty fizyczne. Zorganizował pierwszą w Warszawie szkolną pracownię chemiczną i wykłady publiczne z bezpłatnymi pokazami doświadczeń fizycznych. Opublikował książkę pt. "Fizyka doświadczeniami stwierdzona", w której poświecił znaczną część elektryczności, magnetyzmowi i galwanizmowi. Zarówno w książce jak i w wykładach uwzględniał praktyczne zastosowania wykładanej wiedzy- objaśniał np. zasady działania pomp, sikawek, młynów, tartaków itp. Później napisał także pierwszy polski podręcznik z dziedziny metalurgii żelaza. Wydał pierwszą w Polsce książkę z elektrotechniki pt. "Sposób ubezpieczający życie i majątki od piorunów", za którą otrzymał złoty medal od króla Stanisława Augusta. Dawał w niej wskazówki jak należy konstruować i zakładać piorunochrony oraz przedstawiał poradnik ratowania osób porażonych piorunami.

IGNACY ŁUKASIEWICZ

Przyszedł na świat w zubożałej rodzinie szlacheckiej w 1822 roku we wsi Zaduszniki z ojca Józefa i matki Apolonii ze Świetlików. W 1836 roku ukończył 4 klasy gimnazjum Ojców Pijarów w Rzeszowie i z powodu ciężkich warunków materialnych w rodzinie rozpoczął pracę w aptece w Łańcucie a później w Rzeszowie. Wstąpił tam do tajnej organizacji patriotycznej i pod zarzutem nielegalnej działalności skierowanej przeciwko Austrii został aresztowany w 1846 roku i przebywał w więzieniu do 1848 r. Po wyjściu z więzienia rozpoczął pracę w aptece "Pod Złotą Gwiadą" Piotra Mikolascha we Lwowie. W latach 1850-1852 studiował farmację na Uniwersytetach w Krakowie i Wiedniu. W 1852 r. w Wiedniu uzyskał tytuł magistra farmacji i wrócił do pracy w aptece Piotra Mikolascha, gdzie objął stanowisko prowizora. W latach 1852-1853 Ignacy Łukasiewicz wspólnie z Janem Zehem prowadził na zapleczu apteki badania nad płynem, który wykraplał się przy zagęszczaniu oleju skalnego. Po oczyszczeniu tego płynu uzyskał naftę świetlną. 31 lipca 1853 w szpitalu szpitalu na Łyczakowie zabłysnęły po raz pierwszy lampy naftowe, które wykonał blacharz lwowski Adam Bratkowski. Datę 31 lipca 1853 roku uważa się za datę powstania polskiego przemysłu naftowego. Na przełomie lat 1853/54 Łukasiewicz opuszcił Lwów i przeniósł się w pobliże terenów roponośnych - do Gorlic, gdzie dzierżawił aptekę. Wynalazek swój ciągle udoskonalał. W 1854 roku wspólnie z Tytusem Trzecieskim i Karolem Klobassą zakłożył pierwszą na świecie spółkę naftową, która zaczęła wydobywać i eksploatować ropę w Bóbrce k. Krosna. W 1856 roku na skutek uzyskania znaczących ilości ropy założył w Ulaszowicach pierwszą na ziemiach polskich destylarnię ropy naftowej, którą pozyskiwał z ręcznie kopanych studni. Następne destylarnie Łukasiewicza to: destylarnia w Klęczanach (1858) wspólnie z Eugeniuszem Zielińskim, w Polance (1861) i w Chorkówce (1865). Cały czas pracował nad udoskonaleniem przetwórstwa ropy, efektem czego były nagrody za eksponowane produkty naftowe na wystawach w Jaśle, Lwowie i Wiedniu. Doskonalił również na terenie kopalni Bóbrka technikę wiercenia otworów za ropą. Wprowadził do użytku wiertnicę ręczną (1862), później zastosował maszyny parowe do napędu wiertnic. Czynił też starania o założenie szkoły górniczej w Bóbrce, która ostatecznie powstała w 1885 roku w Ropiance. Był człowiekiem o wybitnych cechach charakteru. Wspierał finansowo ruchy narodowo-wyzwoleńcze, budował szkoły, kościoły, drogi i mosty. Stał na czele Krajowego Towarzystwa Naftowego. Założył prowadzoną przez żonę Honoratę Szkołę Koronkarską dla dziewcząt w Chorkówce. Na kopalni Bóbrka założył tzw. Kasę Bracką (odpowiednik dzisiejszego ZUS). Za działalność charytatywną papież Pius IX w 1873 roku nadał mu tytuł Szambelana Papieskiego i odznaczył Orderem Św. Grzegorza.

BRONISŁAW RADZISZEWSKI

Urodził się 6 listopada 1838r. w Warszawie, a zmarł 11 marca 1914r. we Lwowie. Jest autorem ponad 200 prac z dziedziny chemii organicznej, zwłaszcza związków aromatycznych. Stworzył we Lwowie pierwszą nowoczesną pracownię chemiczną, która stała się zarazem warsztatem w kraju do samodzielnych badań naukowych Jest on współtwórcą nauki chemii fizjologicznej i biochemii.

ZYGMUNT FLORENTY WRÓBLEWSKI

Urodził się 28 października 1845r. w Grodnie, a zmarł 16 kwietnia 1888r. w Krakowie. Skroplił składniki powietrza, najpierw tlen a potem azot. Zajmował się badaniem właściwości gazów i metali w niskich temperaturach oraz dyfuzją gazów. Wyznaczył temperatury krytyczne szeregu gazów, w tym parametry krytyczne wodoru. W roku 1882 jako pierwszy wytworzył klatrat dwutlenku węgla i zbadał jego podstawowe właściwości. Wraz z Karolem Olszewskim dokonał w 1883 r. pierwszego na świecie skroplenia tlenu (5 kwietnia) i azotu (13 kwietnia), co było dużym wydarzeniem w ówczesnym świecie naukowym. Później obaj uczeni zestalili także dwutlenek węgla i alkohol. Użyli do tego celu kaskadowej metody skraplania gazów pod zmniejszonym ciśnieniem, w której kolejne skroplone i wrzące gazy obniżały temperaturę dla kolejnych skropleń w niższych temperaturach.

KAROL STANISŁAW OLSZEWSKI

Urodził się 29 stycznia 1846r. w Broniszowie Tarnowskim (dziś wieś Broniszów k. Ropczyc), a zmarł 24 marca 1915r. w Krakowie. Razem z Zygmuntem Wróblewskim dokonał 5 kwietnia 1883r. (według innych źródeł 29 marca) pierwszego na świecie skroplenia tlenu, zaś 13 kwietnia 1883r. azotu. Później obaj uczeni zestalili także dwutlenek węgla i metanol. Użyli do tego celu kaskadowej metody skraplania gazów pod zmniejszonym ciśnieniem, w której kolejne skroplone i wrzące gazy obniżały temperaturę dla kolejnych skropleń w niższych temperaturach. W 1895r. skroplił i zestalił argon. Karol Olszewski przyczynił się do rozwoju rentgenografii. Pierwsze zdjęcie wykonał wraz z profesorem Alfredem Obalińskim w Katedrze Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w 1896r., w rok po odkryciu Röntgena. 

EDMUND ZAŁĘSKI

Urodził się 18 sierpnia 1863r., we Lwowie, a zmarł w grudniu 1932r. w Krakowie. Prócz chemii parał się również agrotechniką, do tego zajmował się hodowlą roślin, przez co udało mu się wyhodować nowe odmiany pszenicy i buraków cukrowych. Profesor Akademii Rolniczej w Dublanach i Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor publikacji Metodyka doświadczeń rolniczych.

AUGUSTYN WRÓBLEWSKI

Urodził się 20 lipca 1866 w Wilnie, a zmarł po roku 1913. Zaliczany do zacnego grona polskiej biochemii. Autor przełomowych prac w zakresie fermentacji drożdżowej. Anarchista. Wróblewski wraz z Marcelim Nenckim i Jakubem Parnasem zaliczany jest do grona najwybitniejszych polskich biochemików.

MARIA SALOMEA SKŁODOWSKA-CURIE

Urodziła się 7 listopada 1867r. w Warszawie, natomiast zmarła 4 lipca 1934r. w Passy. Większość życia spędziła we Francji, tam też rozwinęła swoją karierę naukową. Prekursorka nowej gałęzi chemii– radiochemii. Do jej dokonań należą: opracowanie teorii promieniotwórczości, technik rozdzielania izotopów promieniotwórczych oraz odkrycie dwóch nowych pierwiastków– radu i polonu. Pod jej osobistym kierunkiem prowadzono też pierwsze badania nad leczeniem raka za pomocą promieniotwórczości. Dwukrotnie wyróżniona Nagrodą Nobla za osiągnięcia naukowe, po raz pierwszy w 1903 z fizyki wraz z mężem i Henrim Becquerelem za badania nad odkrytym przez Becquerela zjawiskiem promieniotwórczości, po raz drugi w 1911 z chemii za wydzielenie czystego radu. Do dziś pozostaje jedyną kobietą, która tę nagrodę otrzymała dwukrotnie, a także jedynym uczonym w historii uhonorowanym Nagrodą Nobla w dwóch różnych dziedzinach nauk przyrodniczych.

IGNACY MOŚCICKI

Urodził się 1 grudnia 1867r. w Mierzanowie, zmarł 2 października 1946r. w Versoix. Nie dość, że chemik to jeszcze polityk. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1926–1939. Naukowiec, wynalazca, budowniczy polskiego przemysłu chemicznego. Autor nowatorskiej metody pozyskiwania kwasu azotowego z powietrza. Do wykorzystywania metody Mościckiego, potrzebne były kondensatory wysokiego napięcia (50 tys. woltów). Nie były one wówczas produkowane, dlatego naukowiec musiał osobiście zająć się ich konstrukcją. Wkrótce sam stworzył kondensator wysokiego napięcia i opatentował go. Szybko jednak okazało się, że w Norwegii opracowano tańszą metodę produkcji kwasu azotowego, niż ta autorstwa Mościckiego. W 1908r. metodą Mościckiego zainteresował się przemysł aluminiowy. Dwa lata później wyprodukowano pierwszą cysternę kwasu azotowego sposobem opatentowanym przez polskiego chemik. Pracował nad metodami otrzymywania kwasu azotowego, cyjanków, produktów naftowych. Efektem tych prac były kolejne patenty (m.in. na oddzielanie ropy naftowej od wody), które wkrótce uczyniły z Mościckiego człowieka stosunkowo zamożnego. Był także doradcą technicznym firm "Gazolina" i "Gaz ziemny".

NIKODEM CARO

Urodził się 23 maja 1871r. w Łodzi, zmarł 27 czerwca 1935r. w Rzymie lub w Zurychu .Razem z Adolphem Frankiem wynalazł sposób wytwarzania cyjanamidu wapnia.

BRONIEWSKI WITOLD

Urodził się 15 października 1880r. w Pskowie, zmarł natomiast 11 stycznia 1939r. w Warszawie  Określić go można jako: naukowiec, metaloznawca, metalurg. Studiował matematykę, elektrotechnikę, fizykę i chemię, uczeń m.in. Marii Skłodowskiej-Curie na paryskiej Sorbonie. W latach 1914-1919 wykładowca metalografii na Uniwersytecie Paryskim. Prowadził badania w zakresie metalografii i fizykochemii metali, a także obróbki plastycznej i cieplnej. Pionier polskich badań nad zjawiskiem pełzania metali.

KAZIMIERZ FUNK 

Urodził się 23 lutego 1884r. w Warszawie, zmarł zaś 19 stycznia 1967r. w Nowym Jorku. Biochemik, twórca nauki o witaminach. Odkrył i wyodrębnił z otrębów ryżowych pierwszą witaminę B1. Jego badania pozwoliły wykryć obecność tej witaminy w rozmaitych pokarmach, m.in. w drożdżach, mleku i mózgu wołowym. Funk jest autorem terminu "witamina", który wprowadził w 1912 roku. Zajmował się leczeniem chorych na awitaminozy. Przewidywał, że brak witamin może powodować inne choroby: krzywicę, szkorbut, pelagrę. Większość swoich prac badawczych zrealizował w Instytucie Pasteura w Paryżu.

JAN CZOCHRALSKI

Urodził się 23 października 1885r. w Kcyni, zmarł 22 kwietnia 1953r. w Poznaniu.Urodzony w 1885 roku jako ósmy syn ubogiego stolarza. Nie jest pewne czy zdał maturę. Nie stać go było na opłacenie studiów.

Chemik, metaloznawca, wynalazca powszechnie stosowanej do dzisiaj metody otrzymywania monokryształów krzemu, nazwaną później „metodą Czochralskiego”. Uznawany jest za „praojca elektroniki”. Polski uczony najczęściej wymieniany w literaturze światowej. W Polsce prawie nieznany. Monokryształy krzemu produkowane metodą Czochralskiego są współcześnie stosowane na masową skalę do produkcji mikroprocesorów.

KAZIMIERZ FAJANS

Nazywany także Kasimir Fajans. Urodził się 27 maja 1887r. w Warszawie, zmarł 18 maja 1975r. w Ann Arbor, Michigan, USA. Fizykochemik amerykański pochodzenia polskiego, współtwórca nauki o promieniotwórczości. Trzykrotny kandydat do Nagrody Nobla. W 1912 odkrył niezależnie od Fredericka Soddy'ego prawo przesunięć promieniotwórczych (reguła Soddy'ego-Fajansa), które pozwoliło ustalić położenie w układzie okresowym wszystkich znanych pierwiastków promieniotwórczych i przyczyniło się do poznania izotopów pierwiastków. Wraz ze swoim doktorantem, Osvaldem H. Göhringiem, odkrył pierwiastek o liczbie atomowej 91- brevis, któremu nadana została później nazwa protaktyn. Na podstawie analizy szeregów promieniotwórczych odkrył istnienie izotopów trwałych (niepromieniotwórczych). W wyniku badań adsorpcji jonów pierwiastków promieniotwórczych sformułował ogólne reguły strącania substancji z roztworów.

KEMULA WIKTOR

Urodził się 6 listopada 1902r. w Izmaił, zmarł dnia 17 października 1985r. w Warszawie. Dał początek woltamperometrii cyklicznej i oscylografii katodowej.  polski chemik, uważany za twórcę polskiej szkoły polarografii. Profesor Kemula jest wynalazcą elektrody o wiszącej kropli rtęci (hanging mercury drop electrode - HMDE). Przyczynił się do rozwoju chemii elektroanalitycznej, szczególnie polarografii.

TADEUSZ BARANOWSKI

Urodził się 13 września1910r. we Lwowie, zmarł dnia 23 marca1993r. we Wrocławiu. Polski chemik, profesor chemii. Z jego pomocą, w latach 50. XX w., w Polsce rozpoczęła się przemysłowa produkcja preparatów ACTH. Jako pierwszy przeprowadził krystalizację białek w 1939r.. Odkrył dehydrogenazę fosfoglicerolu, zwaną enzymem Baranowskiego.

MACIEJ WIEWIÓRSKI

Urodził się 24 sierpnia 1918 w Bagatelce koło Wrześni, zm. 30 marca 2005. Polski chemik, profesor, założyciel i wieloletni dyrektor Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN w Poznaniu. Profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, prorektor tej uczelni ds. nauki (1968-1972), członek rzeczywisty PAN. Pionier rozwoju nowoczesnej chemii organicznej i bioorganicznej, opartej na technikach spektroskopowych i chromatograficznych.

WŁODZIMIERZ KOŁOS

Urodził się 1928r. w Pińsku, zmarł w roku 1996r w stolicy Polski. Fizyk i chemik, jeden z twórców współczesnej chemii kwantowej, najbardziej znany z pionierskich prac w dziedzinie bardzo dokładnych obliczeń struktury elektronowej małych cząsteczek. Prace Kołosa są szeroko znane i do tej pory często cytowane. Jeden z jego artykułów wskazany został w bazie Current Contents jako klasyk cytowań. Inny jego artykuł jest jednym z setki najbardziej cytowanych artykułów pisma "Reviews of Modern Physics".

ALOJZY KŁOPOTEK

Urodził się w 1933r. Polski naukowiec, chemik, wynalazca. Jest autorem i współautorem około 200 publikacji naukowych oraz około 130 patentów (krajowych i zagranicznych). Opracował metody syntezy i zbadał własności jodoforów i innych halogenoforów, technologię otrzymywania kwasu trójchloroizocyjanurowego, proszku do prania w zimnej wodzie, biologicznie czynnych tworzyw sztucznych, oraz wielu innych substancji ważnych dla przemysłu chemicznego.

KRZYSZTOF MATYJASZEWSKI

Urodził się 8 kwietnia 1950r. w Konstantynowie. Specjalizował się w chemii polimerów. Był twórcą nowej metody kontrolowanej polimeryzacji rodnikowej z przeniesiem atomu- ATRP.